Jak chronić biznes przed awariami IT? Skuteczna strategia Disaster Recovery

Co to jest Disaster Recovery?

Disaster Recovery (DR) to zestaw polityk, procedur i technologii mających na celu zapewnienie możliwości szybkiego przywrócenia sprawności środowiska IT po wystąpieniu awarii lub incydentu. DR stanowi techniczną część szerszego planu ciągłości działania – Business Continuity Plan, skupiając się na aspektach technologicznych takich jak:

• Odtwarzanie danych – poprzez backupy, replikacje i mechanizmy snapshotów;
• Przywracanie działania aplikacji – dzięki wykorzystaniu automatycznego przełączania na zapasowe środowiska (;
• Reaktywacja infrastruktury – obejmująca przywracanie działania serwerów, sieci, pamięci masowych oraz baz danych.

Najczęstsze sytuacje wymagające uruchomienia środowisk DR:

1. Cyberataki – np. ransomware szyfrujący dane i żądający okupu, ataki DDoS uniemożliwiające dostęp do usług, phishing wyłudzający dane logowania administratorów.
2. Błędy ludzkie – przypadkowe usunięcie kluczowych plików lub konfiguracji, błędy przy aktualizacji systemów, nieprzemyślane zmiany w infrastrukturze.
3. Awaria sprzętowa – np. awaria macierzy dyskowej, przegrzanie serwerów, uszkodzenie zasilaczy lub systemów chłodzenia.
4. Klęski żywiołowe – pożary w centrum danych, zalania, trzęsienia ziemi, szadź powodująca oblodzenie i uszkodzenia kabli przesyłowych czy inne zjawiska pogodowe powodujące przerwy w zasilaniu.
5. Problemy z oprogramowaniem – błędy aktualizacji systemów operacyjnych, uszkodzenia baz danych, luki bezpieczeństwa w aplikacjach biznesowych.

Kluczowe elementy skutecznego planu DR

Aby ograniczyć negatywne skutki awarii, plan DR musi być całościowy i dopasowany do specyfiki organizacji. Oto jego kluczowe komponenty:

1. Analiza ryzyka i ocena wpływu na biznes (BIA – Business Impact Analysis)

Każda organizacja powinna rozpocząć proces planowania DR od dokładnej analizy. Firma z sektora e-commerce, która przetwarza setki transakcji na minutę, będzie miała znacznie niższe RTO i RPO niż  niewielkie biuro rachunkowe, które może pracować na danych z ostatnich kilku godzin

• Zidentyfikowanie najważniejszych systemów, aplikacji i zasobów danych niezbędnych do funkcjonowania firmy;
• Określenie RTO (Recovery Time Objective) – dopuszczalnego czasu przywrócenia działania poszczególnych elementów;
• Ustalenie RPO (Recovery Point Objective) – maksymalnej akceptowalnej utraty danych, np. backup co godzinę ogranicza utratę danych do 60 minut.

2. Redundantna infrastruktura IT

Aby zminimalizować ryzyko awarii, organizacje wdrażają redundantne systemy IT, które pozwalają na szybkie przełączenie na alternatywne zasoby.

• Wprowadzenie nadmiarowych urządzeń, np. serwerów, przełączników sieciowych czy urządzeń pamięci masowej;
• Zastosowanie georedundancji – czyli ulokowania zapasowych systemów w innych lokalizacjach geograficznych, np. w innym regionie kraju;
• Wykorzystanie rozwiązań chmurowych, umożliwiających dynamiczne skalowanie zasobów na żądanie.

3. Regularne kopie zapasowe i replikacja danych
   • Wdrożenie zautomatyzowanego systemu backupów lokalnych oraz w chmurze, np. przy użyciu polityki GFS (Grandfather-Father-Son);
   • Replikacja danych w czasie rzeczywistym – bez opóźnień – lub quasi-rzeczywistym (niemal natychmiastowe przesyłanie z opóźnieniem rzędu sekund lub minut, co pozwala na minimalizację luki danych przy zachowaniu efektywności infrastruktury) do zapasowej lokalizacji;
   • Regularne testy odtwarzania danych w celu weryfikacji skuteczności backupów.
4. Procedury awaryjne i testy planu DR

Sama dokumentacja planu DR nie wystarczy – organizacja musi mieć jasno określone procedury reagowania na awarię, co wymaga:

• Stworzeniae szczegółowych instrukcji krok po kroku dla zespołu IT – tzw. runbooków na wypadek różnych rodzajów awarii;
• Przeprowadzania cyklicznych testów planu DR – np. kwartalnych lub półrocznych symulacji awarii;
• Dokumentowania i aktualizowania planu po każdej symulacji oraz wdrażanie wniosków z testów.

5. Bezpieczeństwo danych w środowiskach DR

Disaster Recovery nie polega tylko na odzyskiwaniu danych, ale także na ich zabezpieczeniu przed utratą lub wyciekiem. Właściwym staje się:

• Szyfrowanie kopii zapasowych zarówno w spoczynku, jak i w trakcie przesyłu;
• Zastosowanie ścisłych polityk kontroli dostępu do środowisk zapasowych, np. wykorzystanie wieloskładnikowego uwierzytelniania (MFA);
• Implementacja ciągłego monitoringu środowiska DR, np. za pomocą Security Operations Center (SOC), analizującego zdarzenia bezpieczeństwa w czasie rzeczywistym.

Efektywny plan Disaster Recovery wymaga kompleksowego podejścia, uwzględniającego analizę ryzyka, redundantną infrastrukturę, backupy i dedykowane środowisko odtworzeniowe,  procedury awaryjne oraz bezpieczeństwo danych. W kolejnym punkcie przyjrzymy się roli chmury w strategii Disaster Recovery i dlaczego jest ona kluczowym elementem nowoczesnego podejścia do ochrony biznesu przed awariami IT.

Chmura jako kluczowy element Disaster Recovery

Tradycyjne modele DR, oparte wyłącznie na infrastrukturze lokalnej, mogą być kosztowne, trudne w utrzymaniu oraz nieodporne na wiele zagrożeń fizycznych i logicznych. W przeciwieństwie do nich, rozwiązania oparte na chmurze publicznej, prywatnej lub hybrydowej oferują szereg istotnych korzyści, które czynią je atrakcyjnym wyborem w kontekście strategii Disaster Recovery:

• Elastyczność i skalowalność – chmura umożliwia szybkie dostosowanie zasobów do bieżących potrzeb bez konieczności inwestowania w fizyczną infrastrukturę;
• Optymalizacja kosztów – model chmurowy pozwala na efektywne zarządzanie budżetem i unikanie kosztów stałych związanych z utrzymywaniem własnych centrów danych;
• Dostępność i georedundancja – możliwość replikacji danych do wielu centrów danych zlokalizowanych w różnych regionach geograficznych zwiększa odporność na katastrofy naturalne i awarie infrastruktury lokalnej;
• Automatyzacja odzyskiwania danych – zaawansowane narzędzia chmurowe pozwalają na szybkie przywracanie środowiska IT poprzez automatyczne procedury failoveru i failbacku;
• Bezpieczeństwo i zgodność – wiodący dostawcy usług chmurowych zapewniają certyfikowane centra danych, mechanizmy szyfrowania, ochronę przed atakami DDoS i ciągły monitoring bezpieczeństwa;
• Łatwiejsze testowanie i aktualizacja planów DR – środowiska chmurowe umożliwiają przeprowadzanie testów planów DR w sposób szybki, bezinwazyjny i zautomatyzowany, co wspiera proces ciągłego doskonalenia strategii.

Dzięki tym zaletom, chmura staje się kluczowym komponentem nowoczesnych planów DR, umożliwiając organizacjom osiągnięcie wysokiej dostępności, minimalizacji przestojów i szybszego odzyskiwania ciągłości działania w obliczu kryzysu.

Disaster Recovery w Polcom Cloud

Polcom dostarcza firmom kompleksowe rozwiązania Disaster Recovery w chmurze, które pomagają szybko przywrócić działanie systemów IT po awarii. To nowoczesne podejście nie tylko minimalizuje ryzyko przestoju, ale także chroni przed utratą danych i pozwala firmom skupić się na ich kluczowej działalności, bez konieczności utrzymywania kosztownej infrastruktury zapasowej.

Co wyróżnia rozwiązania DR w chmurze Polcom?:

• Bezpieczna replikacja danych – systemy mogą działać w trybie aktywnej synchronizacji, co oznacza, że kopie danych są aktualizowane w czasie rzeczywistym. Dzięki temu, w razie awarii, firma traci jedynie minimalną ilość informacji.
• Automatyczne odzyskiwanie systemów – jeśli dojdzie do awarii, system samodzielnie przełącza operacje na zapasowe środowisko chmurowe, skracając czas przestoju do minimum. W praktyce oznacza to, że firma może błyskawicznie wrócić do normalnej pracy.
• Stałe monitorowanie i wsparcie ekspertów – specjaliści Polcom na bieżąco dbają o bezpieczeństwo i wydajność infrastruktury, reagując na potencjalne zagrożenia, zanim staną się realnym problemem.

Dzięki wykorzystaniu chmury, firmy mogą nie tylko szybko odzyskać dostęp do kluczowych systemów, ale także uniknąć wysokich kosztów związanych z utrzymywaniem tradycyjnych rozwiązań DR. To elastyczne i efektywne podejście, które daje pewność, że nawet w sytuacji kryzysowej działalność firmy nie zostanie sparaliżowana.

Jak wdrożyć Disaster Recovery w  firmie?

Skuteczna strategia Disaster Recovery wymaga nie tylko odpowiedniej technologii, ale także dobrze przemyślanego planu działania. Wdrożenie DR powinno uwzględniać analizę ryzyka, dobór odpowiednich rozwiązań oraz regularne testowanie procedur awaryjnych.

Krok 1: Audyt aktualnego środowiska IT.

Przed wdrożeniem warto przeanalizować aktualny stan infrastruktury i zidentyfikować potencjalne zagrożenia. Kluczowa staje się:

• Dokładna inwentaryzacja zasobów sprzętowych i programowych;
• Ocena skuteczności istniejących mechanizmów backupu i procedur reagowania na incydenty;
• Identyfikacja luk w zabezpieczeniach i odporności systemu.

Krok 2: Wybór odpowiednich technologii i partnerów technologicznych

W zależności od skali działalności i potrzeb, firma powinna wybrać optymalne rozwiązania DR. Wymaga to od IT ale i biznesu:

• Podjęcia decyzji pomiędzy rozwiązaniem lokalnym, chmurowym lub hybrydowym;
• Rozważenia modelu DRaaS jako usługi oferującej kompleksowe wsparcie i szybkie uruchomienie planu DR;
• Weryfikacji kompetencji partnera – np. certyfikaty ISO 27001, 270017 itp., doświadczenia w realizacji projektów DR.

Krok 3: Opracowanie szczegółowych procedur oraz przeszkolenie zespołu

Posiadanie technologii to jedno, ale skuteczność DR zależy także od ludzi i ich umiejętności szybkiego reagowania, co wymaga:

• Wyznaczenia ról i obowiązków w sytuacjach awaryjnych;
• Szkolenia pracowników IT z narzędzi DR, procedur oraz komunikacji w czasie kryzysu;
• Stworzenia planu komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej – np. z klientami czy partnerami.

Krok 4: Regularne testy oraz ciągła optymalizacja planu DR

Nawet najlepszy plan DR nie spełni swojej funkcji, jeśli nie będzie regularnie testowany.Z tego powodu zaleca się:

• Symulację awarii – testowanie różnych scenariuszy, np. cyberataku, utraty zasilania czy błędu ludzkiego.
• Przeprowadzanie testów częściowych i pełnych (np. test failoveru całej infrastruktury);
• Analizę wyników testów, porównanie rzeczywistych parametrów z zakładanymi RTO i RPO;
• Aktualizację dokumentacji, planów oraz infrastruktury na podstawie doświadczeń i zmieniających się wymagań biznesowych.

Podsumowanie

Brak przygotowania na awarie systemów IT to ryzyko, którego nie może zlekceważyć żadna organizacja. Skuteczna strategia Disaster Recovery to nie tylko inwestycja w technologie, ale również budowanie odpowiedzialnej kultury organizacyjnej. Dzięki rzetelnej analizie ryzyka, redundantnej infrastrukturze, sprawdzonym procedurom awaryjnym, regularnym testom oraz wykorzystaniu elastycznych rozwiązań chmurowych, przedsiębiorstwa są w stanie zapewnić ciągłość działania nawet w obliczu poważnych zagrożeń. To fundament bezpieczeństwa cyfrowego i zaufania klientów.

Polcom oferuje kompleksowe rozwiązania Disaster Recovery w chmurze, które pozwalają firmom minimalizować ryzyko przestojów i chronić dane. Dzięki Polcom Cloud organizacje mogą replikować dane w czasie rzeczywistym, automatycznie przełączać się na zapasowe środowisko IT, skutecznie chronić systemy przed cyberatakami oraz korzystać z redundantnej infrastruktury, eliminując ryzyko awarii. Zabezpieczenie firmy przed awariami IT to nie tylko techniczne wsparcie, ale również strategiczna inwestycja w stabilność i rozwój biznesu. Odpowiednie rozwiązania pozwalają unikać strat, budować przewagę konkurencyjną i działać bez zakłóceń, niezależnie od okoliczności. Warto działać proaktywnie – zamiast reagować na awarie, lepiej się na nie przygotować.