Co to jest cloud computing? Takie pytanie zadał mi kiedyś jeden z klientów. Ochoczo zabrałem się do wyjaśnień i doszło do mnie wtedy, że nie ma jednej dobrej definicji chmury obliczeniowej, a podejście do tematu bez pytania, dla kogo ma być ona przeznaczona, może wprowadzić sporo komplikacji do tego – z pozoru prostego – tematu.
Bardzo ogólnie rzecz ujmując, cloud computing jest to jeden z modeli przetwarzania danych polegający na zdalnym udostępnianiu mocy obliczeniowej przez zewnętrzne podmioty. Trzeba jednak oddać prawdę tym, którzy twierdzą, że tak naprawdę trudno o jednoznaczną definicję chmury. Powodem może być to, że chmura jest postrzegana zupełnie inaczej przez osoby prywatne, duże przedsiębiorstwa, a jeszcze w inny sposób przez instytucje publiczne.
Funkcjonalna definicja chmury obliczeniowej
Trudno też o jednoznaczną definicję, jak działa chmura obliczeniowa, ponieważ lista możliwych zastosowań jest tak długa, jak daleko sięga wyobraźnia, umiejętności lub potrzeby tych, którzy z niej korzystają.
Właśnie dlatego poniżej przedstawiam kilka konkretnych przykładów, które być może przybliżą samo pojęcie, co to jest chmura obliczeniowa i jakie są jej zastosowania bez konieczności formułowania konkretnych definicji. Definicji, które czasem zamiast pomóc mogą wyprowadzić nas na manowce jednoznaczności. A chmura przecież jednoznaczna nie jest – to już udowodniłem.
Do czego służy chmura obliczeniowa?
Z chmury obliczeniowej korzysta dziś niemal każdy z nas. Czy posiadasz w pracy skrzynkę mailową? Możesz nie wierzyć, ale wykorzystując w codziennym życiu wiele aplikacji online – w tym pocztę e-mail – również masz do czynienia z cloudem.
Czy korzystasz z dysku wspólnego, na którym znajdują się niezbędne w Twojej pracy pliki firmowe lub prywatne zdjęcia z wakacji? Pracując zdalnie, po zalogowaniu masz dostęp do plików i aplikacji pomimo tego, że nie znajdują się one lokalnie na Twoim notebooku? Jeśli choć na część z tych pytań odpowiedziałeś twierdząco oznacza to, że cloud computing jest Ci już bardzo dobrze znany.
Nie każda chmura jest taka sama
Odpowiadając więc na pytanie: „Chmura obliczeniowa – co to?”, to w rzeczywistości dowolne środowisko, system lub aplikacja dostępne za pośrednictwem łącza Internet. Czy każda chmura jest jednak taka sama? Zdecydowanie nie. Chmura obliczeniowa i modele jej udostępniania będą różne w zależności od potrzeb jej użytkowników. Na przykład:
Przykład 1: Dla użytkownika prywatnego to korzystanie z usług, które może nabyć poprzez dostęp do sieci Internet i korzystać z nich w sposób darmowy lub płatny – tak jest często np. w przypadku wirtualnych dysków, streamingu video lub poczty e-mail.
Przykład 2: Dla firmy produkcyjnej będzie to usługa udostępniania przez zewnętrznego dostawcę całego środowiska informatycznego niezbędnego do uruchomienia procesów produkcyjnych – od warstwy aplikacji np. systemu ERP, aż po serwery i macierze.
Trudno uwierzyć, jednak zarówno pierwszy, jak i drugi przykład stanowią niemalże modelowe przypadki zastosowania cloud computingu.
Podstawowe rodzaje chmury obliczeniowej
W tym miejscu warto dodać, że firmy – w zależności od tego, jaki rodzaj danych zamierzają przetwarzać – wykorzystują różne rodzaje chmur obliczeniowych.
• Chmura prywatna – dedykowana infrastruktura służąca wyłącznie danej organizacji, która może być zlokalizowana poza siedzibą firmy, jako usługa zewnętrzna. Usługa nie musi być zarządzana przez zewnętrznego dostawcę.
• Chmura publiczna – usługa oferowana przez dostawcę usług cloud computingu w oparciu o współdzieloną infrastrukturę sprzętową, zarządzaną przez dostawcę usług.
• Środowisko hybrydowe – będące połączeniem zasad funkcjonowania chmury prywatnej i publicznej. Pewna część aplikacji i infrastruktury danego klienta pracuje w infrastrukturze prywatnej, a część jest umiejscowiona w przestrzeni współdzielonej lub na sprzęcie, który należy do klienta.
Reasumując: cloud comouting – co to?
Cloud computing to najprościej mówiąc przetwarzanie danych w chmurze. Z kolei bardziej szczegółowo to wykorzystanie zasobów zewnętrznych, które pomagają komputerom przechowywać, zarządzać, przetwarzać i/lub przekazywać informacje. Te systemy zewnętrzne są hostowane w chmurze (lub Internecie), a nie na komputerze lub innej lokalnej pamięci masowej. Mogą obejmować od serwerów poczty e-mail po programy komputerowe, przechowywanie danych, a nawet zwiększanie mocy obliczeniowej komputera.
„Chmura” to termin, który oznacza po prostu „Internet”. Obliczenia obejmują infrastrukturę i systemy, które umożliwiają komputerowi uruchamianie i budowanie, wdrażanie lub interakcję z informacjami. W przypadku przetwarzania w chmurze oznacza to, że zamiast hostować infrastrukturę, systemy lub aplikacje na dysku twardym lub serwerze lokalnym, utrzymywane są na serwerach wirtualnych/online, które łączą się z Twoim komputerem za pośrednictwem bezpiecznych sieci.
Niezależnie od tego, czy mówimy o naszej prywatnej chmurze, czy też chmurze dla małych, średnich czy dużych firm, zawsze powinniśmy pomyśleć o tym, w jaki sposób jej dostawca zadbał o bezpieczeństwo świadczonych usług. Wbrew obiegowej opinii każda chmura posiada swoją jednoznaczną lokalizację. Tą lokalizacją jest najczęściej data center, w którym umieszczone są serwery fizyczne i pozostały sprzęt, na bazie którego świadczone są usługi chmury obliczeniowej. To właśnie od tego miejsca – stopnia jego zabezpieczenia, pracujących w nim ludzi, posiadanych certyfikatów i systemów zabezpieczeń – zależy bezpieczeństwo chmury, a przez to naszych danych.